Zelhemse verhalen voor Museum Smedekinck
“We hebben jullie nodig, we kunnen dit niet alleen!” Dat was de urgente boodschap die Evert van den Born, voorzitter van Museum Smedekinck, op bevlogen wijze met de aanwezigen deelde. De ontvangstzaal van het museum was met zo’n veertig bezoekers goed gevuld voor een inspiratiebijeenkomst over Oral History en herinneringen aan Zelhem. Samen met Erfgoed Gelderland start Museum Smedekinck namelijk een nieuw project: Zelhemse Verhalen.
Urgentie
Op maandagavond 25 maart 2019 is het startsein gegeven voor 'Oral History’-traject Zelhemse Verhalen. Dit initiatief van Museum Smedekinck heeft als doel om herinneringen aan het Zelhem van voor, tijdens en na de Tweede Wereldoorlog vast te leggen in beeld en geluid. Deze verhalen worden bijvoorbeeld rondom de 75-jarige herdenking van de bevrijding in april 2020 in een speciale tentoonstelling opgenomen. Maar er zijn meer redenen om de verhalen te bewaren. Ook hier zijn er nog maar weinig ooggetuigen die daarover kunnen vertellen. De urgentie is voelbaar.
De burgemeester van Bronckhorst, Marianne Besselink, deelt dit gevoel van urgentie. Ze benadrukt het belang van het vastleggen van het verleden. Van gemene delers. Iets ‘Achterhoeks’ of ‘Zelhems’ om op terug te kunnen grijpen. Museum Smedekinck wil hier in voorzien.
Erfgoed Gelderland en Museum Smedekinck
Om het Oral History-traject te begeleiden heeft Museum Smedekinck Erfgoed Gelderland ingeschakeld. Adviseur Jette Janssen verzorgt deze avond een inspirerende spoedcursus Oral History. Hoe werkt de methode? Wat zijn valkuilen en de mogelijkheden? En wat is het belang van het goed vastleggen van persoonlijke getuigenissen? Museum Smedekinck biedt geïnteresseerden een tweedaagse cursus Oral History aan waarin zij de fijne kneepjes van het Oral History-interview bijgebracht krijgen. De cursus wordt verzorgd door Erfgoed Gelderland.
Na de pauze bevraagt Tim Stapel van Erfgoed Gelderland de aanwezigen naar hun kennis over de Zelhemse geschiedenis. De aanwezigen, van wie een flink aantal geboren en getogen Zelhemmers, noemen belangrijke plekken, gebruiken, gebouwen, personen en gebeurtenissen en geven deze een plek op de kaart van Zelhem. Op de kaart staan bijvoorbeeld de kattendames. De Lambertikerk. Naoberschap. Onderduikers. Paasvuur. Veldhoek. En nog veel, veel meer. De informatie zal verwerkt worden tot een themalijst, waar toekomstige interviewers zich tijdens een interview aan vast kunnen houden.
Interviewers en vertellers
De avond wordt afgesloten met een nazit. Mensen praten na, en er komen nog veel meer herinneringen boven. Aan de oproep van voorzitter Van den Born wordt gehoor gegeven, want verschillende mensen geven zich al op als Oral History-interviewer of als verhalenverteller.
Meer hulp is echter altijd welkom. Wilt u als Oral History-interviewer in Zelhem aan de slag? Bent u of kent u iemand die over de geschiedenis van Zelhem kan vertellen? Neem dan contact op Tonnie Klein Lebbink van Museum Smedekinck.
Met een ferme slag geeft burgemeester Marianne Besselink het startsein voor het project ‘Zelhemse Verhalen’. (foto Gerrie Evers)