Beleef de geschiedenis bij museum Smedekinck room Plan uw bezoek

Ludger (ook wel Liudger, of in het Latijn Ludgerus) is een naam die hoort bij de Achterhoek, zeker ook bij Zelhem. De namen van Bonifatius en Willibrord zijn meer bekend, maar Ludger voltooide hun werk  boven de rivieren, in het land der Friezen. Kwamen Bonifatius en Willibrord als Angelsaksen van overzee, Ludger werd in 742 geboren in wat nu Oud-Zuijlen heet, net boven Utrecht. Daar ging hij naar de kloosterschool van Gregorius. Later studeerde hij in het Engelse York.

Na zijn terugkeer ging Ludger eerst les geven in Utrecht, maar spoedig begon hij zijn werk als geloofsverkondiger en kerkbouwer. Allereerst herstelde hij in Deventer het Lebuïnuskerkje, dat verwoest was door de Saksen en bezorgde Lebuïnus een waardig graf. Na zijn priesterwijding in 777 ging hij, op verzoek van Karel de Grote, onder de Friezen in de noordelijke Oostergouw werken. Tot 792, want toen kwam men daar in opstand tegen kerk en christendom.

Hoewel Ludger gevraagd werd bisschop van de oude Duitse bisschopsstad Trier te worden, bleef hij liever werken onder de Saksen. Zodoende ging hij missioneren in het oosten, langs en over de IJssel. Waar Ludger de IJssel zou zijn overgestoken,  is zondag 29 maart 2009 een monument onthuld, goed zichtbaar bij café den Elter. Hij stichtte meerdere kerkjes, zoals in Wichmond en Zelhem. In 805 werd hij gewijd tot eerste bisschop van Münster (Duitsland)

Ludger stierf op missiereis, tweede paasdag, 26 maart 809, in Billerbeck. Daar staat nu een prachtige Ludgerdom en zijn er Ludgerbronnen. Tijdens zijn leven had Ludger een klooster gesticht, te Werden, in het veilige Ruhrgebied, vlakbij Essen. Daar wilde hij begraven worden. Hetgeen gebeurde. Zijn lichaam werd onder een boom begraven en ligt nu in de crypte onder de kerk. Jaarlijks wordt, op de eerste zondag van september, na de plechtige Mis, een prachtige schrijn met zijn relikiweën door het stadje gedragen. Daaraan nemen elk jaar ook mensen uit Zelhem deel.

Waarom in Zelhem aandacht voor Ludger ? Omdat hij er een kerkje heeft gebouwd en omdat op een akte uit 801, Ludgers tijd dus,  Zelhem, toen Salehem, voor het eerst in de geschiedenis wordt genoemd. Daarom werd in 2001 Zelhem 1200-jaar bestaan gevierd, o.a. met het nagebouwde kerkje van Ludger.

Ludger (en later zijn klooster) kreeg van vele mensen gronden tot eigendom, zoals ook de grond van de oorspronkelijke boerderij Smedekinck. Jaarlijks kwamen monniken de pacht ophalen en kregen dan honing. In het museum laat een schoolplaat Ludger nog zien op missiereis.

Maar in de Achterhoek zijn nog meer plekken die aan Ludger herinneren. In Doetinchem staat het Ludgercollege, met een beeld van Ludger ervoor. In Aalten is een Ludgerstraat, en vroeger stond er nog een Ludgerschool. En zeker Vierakker moet genoemd worden. Daar is alleereerst het Ludgerusgebouw. En op 20 mei 2012 is in de fraaie Willibrorduskerk een Ludgerreliek binnengebracht, een klein botje van de heilige, voor katholieken heel bijzonder. Men kan er bidden en een kaarsje opsteken. Sinds voorjaar 2017 is er ook een Ludgertuin. Zo heeft Ludger een belangrijke bijdrage geleverd aan de ontwikkeling van de Achterhoek, op religieus, maar zeker ook op cultureel gebied.

Bekijk hier de geschiedenis van Ludger en het kerkje in het artikel "Ludger, zijn kerkje en het museum Smedekinck in Zelhem", samengesteld door Harry Somsen (OudZelhem).

Naar bovenkant pagina Vergroot lettertype Verklein lettertype Originele tekstgrootteReset